Allochtoon

Als ik ‘allochtoon’ zeg, aan wie denk jij dan?

Heel eerlijk, als ik aan een allochtoon denk, dan denk ik in eerste instantie aan mijn overbuurman Mohamed van Marokaanse afkomst, mijn Antiliaanse medestudent, of Aisha, kind van een vluchtelingengezin en klasgenootje van Isa. Ik denk daarbij zeker niet in eerste instantie aan mijn eigen man … terwijl ook hij wel degelijk allochtoon is volgens de officiële definitie.

De officiële definitie van allochtoon is namelijk iemand van wie ten minste 1 van de ouders in het buitenland is geboren. Dat betekent dat er heel wat meer allochtonen in Nederland zijn dan wij ons beseffen wanneer we de term allochtoon gebruiken. Ons koninklijk echtpaar? Beide allochtoon! Onze troonopvolgster? Allochtoon! En ga maar eens na in je eigen vriendengroep … wie heeft er een ouder die in het buitenland geboren is? Ik kan er zo meerdere opnoemen in mijn eigen vriendenkring!

Met het woord allochtoon an sich is niks mis, het is gewoon een woord. Maar het woord is inmiddels beladen en wordt vooral geassocieerd met specifieke groepen mensen, voornamelijk mensen met een Turkse, Marokaanse of Antilliaanse achtergrond. Er plakken negatieve labels op.

Sinds 2011 is het Sociaal en Cultureel Planbureau al gestopt met het gebruiken van deze term en sinds 2013 is het binnen de gemeente Amsterdam verboden deze term nog te gebruiken in gemeentelijke documenten en communicatie. Stadsdeel Zuid-Oost gebruikt de term al niet meer sinds 1998.

Begin deze week hebben nu ook de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) en het Centraal Planbureau voorgesteld de termen ‘allochtoon’ en ‘autochtoon’ te schrappen, net als ‘westers’ en ‘niet-westers’. De nieuwe term wordt nu: Inwoner met migratie achtergrond of bijvoorbeeld Molukse-Nederlander.

Ik ben blij dat het woord wordt geschrapt. Ik vraag me alleen wel af hoe lang het duurt voordat ook de nieuwe term ‘inwoner met een migratie achtergrond’ besmet raakt, een negatief label krijgt. Want met de verandering van een term waarmee we mensen en hun roots aanduiden, lossen we de problemen binnen onze multiculturele samenleving nog niet op.

Ik snap dat we voor de statistieken termen nodig hebben. Maar welke term we ook gebruiken, laten we voor ogen houden dat het hier om mensen gaat! Jij en ik, wij zijn verschillend, en dat mogen we vieren. En we zijn allebei mens, daarin lijken we veel meer op elkaar dan allerlei termen en labels doen vermoeden.

Wat vind jij? Laat een berichtje hieronder achter en laat het ons weten.

Zie ook artikel in NRC Next en Trouw van woensdag 2 november 2016